Türkiye'nin Patlıcan Vadisi

Aydın’ın Nazilli ilçesinde bulunan Yıldıztepe Mahallesinde yediden yetmişe herkes patlıcan oyma işi ile meşgul 1954 yılından bu yana tam 70 yıldır patlıcan oyarak geçimlerini sağlayan mahalleliye öncülük eden Karaefe ailesi, 3. kuşak olarak dünyaya açıldı. Amerika, Avustralya, Asya, Avrupa, Afrika. ‘Dünyada Kuru patlıcan gönderemediğimiz sadece kutup bölgeleri kaldı’ diyen Turgay Karaefe, ‘Amerika’nın teknolojisi ile ünlü Silikon Vadisi varsa bizim de güneşten gelen doğal lezzeti ile ünlü patlıcan vadimiz var’ sloganı ile hedef büyüterek dünyanın dört bir yanına kuruttukları ürünleri yolluyorlar. Türkiye’de en verimli ve doğal patlıcan kurutma işinin, dünyada eşi benzeri görülmeyen hava sirkülasyonu özelliği nedeniyle sadece bu mahalledeki 6 kilometrelik hava koridorunda verimli halde gerçekleştirildiğini keşfeden Karaefe ailesi, bu keşfini kazanca dönüştürmeyi başarmış.  - Karaefe aile patlıcan oyma ve kurutma işini dedelerinden öğrendiler  Dedeleri Abdullah Gandak’ın taze olarak satmakta zorlanmasıyla keşfetmiş olduğu oymacılık ve kurutma işini babalarından sonra devralınca bir adım daha öne giden Abdullah ve Turgay Karaefe kardeşler, önceleri Almanya’daki gurbetçilere sattıkları kuru patlıcanı patent ve tescilini aldıktan sonra ürün çeşitliliğini de artırarak Avrupa ülkeleri başta olmak üzere Ortadoğu, Afrika, Asya, Avustralya ve son olarak Amerika’ya göndermeye başladılar.  Son kuşak olarak patlıcan oyma ve kurutma ile ihracat işlerini yapan Turgay Karaefe, “Biz işimizi dedemiz ve babamızdan öğrendik. Dedem Abdullah Gandak ile 1954 yılında patlıcan kurutmacılığı işi başladı. Belli bir dönem sonra babam devraldı. Bir süre sonra abim Abdullah ile birlikte biz bu işi oldukça ilerlettik. Yıllardır ihracat yapmaktayız. Avrupa’da kendi depomuz var. Patentli Karaefe ve Nazilli Yıldıztepe Mahallesi markasıyla dünyanın her yerine kuru patlıcan ihracatı yapıyoruz. Kuru patlıcan başta olmak üzere bamyadan, fasulyeye, sivri biberden dolmalık bibere, kabaktan domatese kadar çok çeşitli yaz sebzelerini güneşte kurutarak kışın aynı lezzeti ile sofralara sunuyoruz. 7 ay süren sezonda 2 bin - 2 bin 500 ton yaş patlıcanla sadece kendimizin değil mahalledeki yaklaşık bin 500 evin, 6-7 bin kişinin geçim kapısı olmanın da sevincini yaşıyoruz.  Kuruttuklarımızın yüzde 65’den fazlasını ihraç ediyoruz. Yurt dışına pazarlıyoruz gönderiyoruz. Bizim bu bölge Yıldıztepe Mahallesi deyim yerindeyse bacasız bir fabrikadır. Mahallemizde bulunan 7’den 77’e herkes patlıcan oyma işleri ile geçimlerini sağlamaktadırlar. Her sokakta, her evde, köşe başlarında, evlerinin önlerinde patlıcan oyan, özel alanlar dışında evlerinin balkonlarından çatı katlarına kadar her yerde kurutma işlemi yapan mahalle halkımız hayatlarından da oldukça memnundurlar. Mahallemizde bu işi yaparak kazanç elde eden yaşlılarımız torunlarına, öğrenciler okullarına, genç kızlar da çeyizlerine destek olmaktadırlar. Patlıcanı oyup, kurutup kutuplar hariç tüm dünya ülkelerine satarak hem Nazilli’yi hem de dünyayı ‘Güneşle gelen doğal lezzet’ sloganı ile kuru lezzetlerle doyurmaya devam ediyoruz”  -Nazilli’ Yıldıztepe Mahallesinden Turgay Karaefe, “Amerika’nın ‘Silikon Vadisi’ varsa bizimde ‘Patlıcan Vadimiz’ var”  Nazilli ilçesinde 3.kuşaktan buyana kuru patlıcan üreticiliği yapmakta olan Turgay Karaefe açıklamasında, “Burası Nazilli ilçesinin Yıldıztepe Mahallesi. Bir diğer adı ile de patlıcan vadisi. Bizim işimiz yaş patlıcanı kuruya döndürüyoruz. Burada 6 kilometrelik bir vadimiz var. Bu vadinin bize sunmuş olduğu avantajları fırsata çeviriyoruz. Dedemiz Abdullah Gandak’tan kalan bu mirası gücümüz yettiğince nesilden nesile taşımaya çalışıyoruz. Ömrümüz yettiğince de taşımaya devam edeceğiz. Şu anda ise biz bu nesilde 3. kuşağız. 1954’lerde dedemiz Abdullah Gandak annemin babası bizlere bu işi alıştırdı. Bizlerde bu işi ilerleterek daha ileri nesillere götürmeye çalışıyoruz. Bu ürünleri biz Avrupa’nin her yerine Avustralya, Almanya, bu lezzete ulaşamayan her kese bu ürünleri ulaştırmaya çalışıyoruz. Kutuplar hariç her sofraya, her mutfağa bu ürünleri ulaştırmaya çalışıyoruz. Eski Nazilli Kaymakamlarımızdan Caner Yıldız, Muğla ilimizin Menteşe ilçe Kaymakamı olarak görev yaparken hayatını kaybetti. Sağ olsunlar bizlere burada görev yaptığı dönemlerde bizim buraya bilim adamlarını getirdi. Bir inceleme ve keşif yaptırdı. Bu mahallede bir vadinin olduğunu 6 kilometrelik bir vadinin olduğunu keşfetti. Patlıcanlarımız işte bu 6 kilometrelik vadide doğal olarak kendiliğinden kısa süre içerisinde kuruyor. Başka bölgelerde kurumuyor ve verim alınamıyor.  Bizlere de Amerika’nın silikon vadisi varsa, Nazilli’nin de patlıcan vadisi var. Bizlerde bu slogan ile bayrağı aldık bunu da götürebildiğimiz yere kadar götürmeye çalışıyoruz. Bunda da kararlıyız” dedi.  Sevilay Çiftçi, “Ben küçüklüğümden buyana tam 70 yıldır bu işi yapıyorum. Bu patlıcan Yıldıztepe Mahallesinden başka bir yerde güzel kurumaz. Patlıcan 6 kilometrelik bir alanda kuruyor. Buraya patlıcan vadisi diyorlar. Patlıcanı önce kesiyoruz. Sonra sap burun diye ayırıyoruz diziyoruz kurutuyoruz ve yurt dışına sevk ediyoruz. Patlıcanın hiç bir şeyi boşa gitmiyor. Sap ve içlerini hayvanlarımız yiyor. Kendisinden de imam bayıldı, kavurması, kızartması, kebap, közleme, dolma başta olmak üzere çeşitli yemekler yapılır.  Emekli olmamıza rağmen Yıldıztepe Mahallemizde patlıcan oyma ve kurutma işi yapıyoruz. Evimizin masraflarını çıkarıyoruz. Çocuklarımızın harçlıkları çıkıyor. Haftalık masrafımız çıkıyor. Mahallemizdeki tüm insanlarımız geçimlerini yazın patlıcan oyarak, patlıcan kurutarak ve patlıcan işi yaparak masraflarını karşılıyorlar. Sabahleyin erken saatlerde başlayıp akşama kadar patlıcan işi yapıyoruz” dedi. Patlıcan oyma işi yapan Mustafa Karaefe’de, “Biz bu işi yaklaşık 65 senedir yapıyoruz. Bu iş bize annemizden babamızdan kaldı. Bizlerde onların yürüdükleri yolda yürüyoruz. Bu iş meşakketli bir iş aslında. Patlıcanı sırası ile kesiyoruz, oyuyoruz, diziyoruz, bidonların içinde ıslatıyoruz hiçbir katkı maddesi kullanmadan çıkarıp asarak 6 kilometrelik koridorda sergilerimizde kurutuyoruz” dedi.   Patlıcan oyma işi ile geçimlerini sağladıklarını belirten Nurten Karaefe’de, “Biz Nazilli’de Yıldıztepe Mahallesinde patlıcan oyma ve kurutma işi yaparak geçimlerimizi sağlıyoruz. Bu işi ben babamdan öğrendim. Daha sonra çocuklarım büyüdüler şimdi de onlar bu işi yapıyorlar. Oğullarım 3. kuşak olarak bu işi devam ettiriyorlar. Bütün Yıldıztepe Mahallesine bu patlıcanları oyduruyoruz. Üretiyoruz, oydurup kutuplar hariç dünyanın her yerine pazarlıyoruz. Bir dizi patlıcanda 45-50 adet oluyor. Patlıcandan 7-8 çeşit yemek yapılmaktadır. Sapı ve içini de hayvanlarımız yemektedirler. Patlıcanın her şeyi değerlendiriyor. Patlıcan mucize bir bitki. Mahallemizde 500-600 hane bu işle geçimlerini sağlamaktadırlar. Çoluk çocuk 7’den 70’e tüm mahalle sakinlerimiz 6-7 ay süre ile bu işle uğraşmaktadırlar. Bizlerde Karaefe ailesi olarak insanlarımıza bacasız bir fabrika gibi insanlarımıza iş imkanı sağlıyoruz. Ömrümüz yettiğince de sağlamaya devam edeceğiz”